"องค์จตุคามรามเทพ" ตามคติความเชื่อของชาวนครศรีธรรมราช คือ พระเสื้อเมือง จตุ หมายถึง สี่ คาม (คาม-มะ) เขตคาม หมายถึง อาณาเขตหรือบ้าน เมื่อรวมกันนัยความหมายที่มากกว่าความเป็นทิศทั้ง ๔ ของบ้าน หรืออาณาเขต คือทิศทั้งสี่ซึ่งหมายถึงทิศที่มีท้าวจตุโลกบาลทั้งสี่ดูแลอยู่
ความหมายของ "จตุคาม" จึงเป็นตำแหน่งของผู้เป็นใหญ่ทั้งสี่ทิศมีท้าวจตุมหาราช ปกป้องคุ้มครองดูแล พระเสื้อเมืองจึงมีความหมายที่ควรเป็นตำแหน่งๆ หนึ่ง เพียงแต่ปราชญ์โบราณของเมืองสมมุติขึ้นเป็นท้าวจตุคาม ผู้เป็นใหญ่ใน ๔ ทิศ
องค์รามเทพ คำว่า ราม มีรากฐานมาจากพระราม ที่หมายถึงพระนารายณ์อวตารลงมาเป็นพระมหากษัตริย์ คำว่าเทพ ก็คือเทวดา นัยความหมายคือเป็นพระมหากษัตริย์ที่เป็นสมมุติเทพเมื่อองค์รามเทพเป็นพระทรงเมือง คำว่าทรงเมืองพ้องกับคำว่า ครองเมือง นั่งเมือง หรือผู้ปกครองบ้านเมืองซึ่งก็คือเจ้าเมืองหรือพระมหากษัตริย์
เชื่อกันว่าเดิมนั้น องค์จตุคามรามเทพ เป็นกษัตริย์ในสมัยอาณาจักรนครศรีธรรมราช มีพระนามอย่างเป็นทางการว่า พระเจ้าจันทรภาณุ เป็นกษัตริย์พระองค์ที่ ๒ ของราชวงศ์ศรีธรรมาโศกราช เชื่อว่ามีพระวรกายเป็นสีเข้ม เป็นกษัตริย์นักรบที่แกร่งกล้า เมื่อสถาปนาอาณาจักรศรีวิชัยได้อย่างมั่นคงแล้ว จึงได้สมัญญาว่า "ราชันดำแห่งทะเลใต้" หรือมีอีกราชสมัญญาหนึ่งว่า "พญาพังพกาฬ " และต่อมาสำเร็จวิชาจตุคามศาสตร์ และทรงบำเพ็ญบุญเพื่อสร้างบารมีอธิษฐานจิตเป็นพระโพธิสัตว์ เพื่อบรรเทาทุกข์แก่มนุษย์ทั้งปวง
การอธิษฐานจิตขอบารมีองค์พ่อจตุคามรามเทพ
๑.อธิษฐานขอในสิ่งที่ไม่เกินกรรม
๒.เมื่อท่านได้รับในสิ่งที่หวังแล้ว ต้องรักษาสัจจะที่ได้ให้ไว้กับองค์พ่อจตุคามรามเทพ
๓.ควรจะสร้างกุศลกรรมถวายแก่องค์พ่อจตุคามรามเทพ
ที่สำคัญอีกประการหนึ่ง คือ แม้ว่าองค์พ่อจตุคามรามเทพจะเป็นพระโพธิสัตว์ที่มีจิตแห่งความเมตตาสูง ขอให้ท่านอย่าเพียงพึ่งแต่บารมีขององค์พ่อฯ เท่านั้น ควรสร้างกุศลให้แก่ตนเองให้ครบทุกด้าน คือ ให้ทานรักษาศีล บำเพ็ญภาวนาและปฏิบัติกรรมฐาน ขออโหสิกรรมต่อเจ้ากรรมนายเวรของท่านเอง และแผ่กุศลกรรมที่ท่านทำนั้นให้แก่ มารดา บิดา ญาติกาทั้งหลาย ครูอุปัชฌาอาจารย์ เพื่อนมนุษย์ เทวดาทั้งปวง เจ้ากรรมนายเวรทั้งหลายทั้งปวง และเปรตทั้งหลายทั้งปวงด้วย แล้วชีวิตท่านจักบังเกิดความเจริญ
สำหรับภาพพระองค์ครูฉบับบนี้ เป็น "รูปหล่อองค์จตุคามรามเทพ นาคปรก ๗ เศียรรุ่น ๑ ปี ๒๕๓๑ ของ พล.ต.ท.สรรเพชญ ธรรมาธิกุล อดีตผู้บัญชาการประจำสำนักงานตำรวจแห่งชาติ ผู้สร้างศาลหลักเมืองนครศรีธรรมราชและผู้จัดทำวัตถุมงคลต่างๆ ของหลักเมืองมาตั้งแต่ต้น โดยได้ประดิษฐานไว้ที่ เทวาลัยจตุคามรามเทพฯ จ.ประจวบคีรีขันธ์ ให้ผู้ศรัทธาได้ชมบารมี
รูปหล่อองค์จตุคามรามเทพ นาคปรก ๗ เศียรรุ่น ๑ สร้างขึ้นเพื่อเป็นที่ระลึกสร้างหลักเมืองนครศรีธรรมราช คณะกรรมการจัดสร้างขึ้นหลายครั้งด้วยกัน ทั้งขนาดใหญ่สำหรับตั้งบูชา ขนาดเล็กสำหรับอาราธนาติดตัว และขนาดตั้งหน้ารถ มีทั้งประทับนั่งแบบสมาธิ
อย่างไรก็ตามในช่วงที่จตุคามฯ ฟีเวอร์นั้น รูปหล่อองค์จตุคามรามเทพ นาคปรก ๗ เศียรรุ่น ๑ มีการเช่าซื้อกันสูงถึงเกือบ ๔ ล้านบาท เพราะสร้างจำนวนไม่มาก ปัจจุบันนี้แม้ว่าจะไร้กระแสความนิยมจตุคามฯ ซึ่งไม่มีใครพูดถึง แต่ก็ไม่มีใครขายเพราะยังเชื่อว่าท่านยังเป็นเทพที่ "ขอได้ ไหว้รับ"
พระมณเฑียร 